Dziś trochę podchwytliwy temat 😉
Czy liczba śluz osobowych ma znaczenie w kontekście utrzymania klasy czystości?
Choć norma ISO 14644 jest jedna i dość precyzyjnie definiuje wymagania dla pomieszczeń cleanroom, nie wskazuje ilości pomieszczeń pośrednich, w szczególności śluz osobowych i materiałowych.
Zgodnie z wymaganiami śluza powinna być tej samej klasy ISO co pomieszczenie, do którego prowadzi.
Co oznacza to w praktyce?
Pewien dualizm 🙂
W farmacji i obszarach pokrewnych, zdefiniujemy liczbę śluz współmiernie do ilości klas czystości, jakie zidentyfikujemy w obszarze. Zwykle od jednego do trzech pomieszczeń.
W automotive, elektronice i pokrewnych – zwyczajowo będzie to jedna śluza (a w zasadzie szatnia bezklasowa) oraz pomieszczenie zwane airshower. Sumarycznie zatem – dwa pomieszczenia niezależnie od klasy ISO.
Skąd różnice? odpowiedź brzmi – w procesie technologicznym!
Tam gdzie ilość cząstek na powierzchni i w powietrzu będą krytyczne – zadaniem śluzy będzie maksymalne oczyszczenie odzieży i wyposażenia, tak aby nie doszło do transferu zanieczyszczeń do obszarów produkcyjnych.
Stąd zastosowanie airshower – urządzenia „opłukującego” powietrzem osobę lub materiał znajdujący się wewnątrz, będzie najbardziej optymalne. Jednocześnie zasadnym jest, aby śluza poprzedzająca airshower, również posiadała „jakąś” klasę!. Zabieg ten, choć nie często stosowany (co w mojej ocenie powinno być traktowane jako błąd w projektowaniu), pozwala na zabezpieczenie odzieży i wyposażenia przed zanieczyszczeniami pyłowymi również na czas ich przechowywania a co za tym idzie – transmisji tych zanieczyszczeń do pomieszczeń docelowych. Podobnie, w obszarach krytycznych, warto zastanowić się nad lokacją dodatkowej śluzy osobowej lub airshower, w sytuacji gdy w jednym trakcie komunikacyjnym identyfikujemy pomieszczenia różnych klas , np. ISO 7 i ISO 5. Utworzymy dzięki temu bufor, który skutecznie zapobiegnie przenoszeniu zanieczyszczeń pomiędzy pomieszczeniami jak również kontaminacji krzyżowej.
W obszarach medycznych, czyli tam gdzie czystość pyłowa i mikrobiologiczna, w równym stopniu determinują klasę czystości, najpowszechniejszym rozwiązaniem będzie projektowanie śluz w liczbie odpowiadającej ilości klas czystości zgodnie z GMP. System taki wymusza zmianę odzieży i środków ochrony osobistej każdorazowo podczas zmiany pomieszczenia, co wpływa na zwiększenie poziomu kontroli parametrów środowiska. Dla porównania, zastosowanie airshower w takim przypadku nie miało by racji bytu, z uwagi na brak możliwości walidacji procesu utrzymania warunków czystości mikrobiologicznej w tym urządzeniu.
Niezależnie od preferencji rozwiązań pamiętajmy o tym, że nadrzędny w procesie projektowania jest proces technologiczny. Nie ważne ile podobnych cleanroom’ów tworzyliśmy – każdy przypadek należy traktować indywidualnie aby zapewnić najwyższy stopień ochrony przed zanieczyszczeniami.
#CRK#cleanroompogodzinach#GMP#cleanroom#automotive